II wojnę światową rozpoczęły Niemcy atakiem na państwo polskie 1 września 1939 roku, kilkanaście dni później 17 września 1939 roku działania zbrojne przeciwko Rzeczypospolitej rozpoczął Związek Radziecki, na mocy porozumienia Ribbentrop – Mołotow.
II wojna światowa trwała od 1 IX 1939 do 9 maja 1945 roku, swoim działaniem objęła wszystkie kontynenty. W jej wyniku śmierć poniosło od 55 do 80 milionów ludzi w większości cywili, poddanych planowej eksterminacji w obozach pracy przymusowej, obozach koncentracyjnych i zagłady.
Polska poniosła największe straty osobowe w okresie II wojny światowej. Obaj okupanci III Rzesza i ZSRR prowadziły wobec obywateli II Rzeczypospolitej politykę eksterminacji: ludobójstwa, masowych wysiedleni i deportacji. Szacunkowa liczba ofiar obywateli polskich wyniosła ponad 6 milionów ludzi.
Po kapitulacji Berlina 2 maja 1945 roku rozpoczęły się rozmowy w sprawie bezwarunkowej kapitulacji Niemiec. W imieniu Rzeszy Niemieckiej akt kapitulacji podpisał gen. Alfred Jodl. Na jego mocy siły niemieckie zostały zobowiązane do zaprzestania działań wojennych do 8 maja 1945 r. do godz. 23:01. Strona sowiecka, ze względów propagandowych i prestiżowych, zażądała powtórnego podpisania aktu kapitulacji Niemiec. Doszło do tego w nocy z 8 na 9 maja 1945 r. w pod berlińskim Karlshorst.
Obie majowe kapitulacje nie kończyły jeszcze wojny. Nadal trwały zaciekłe walki z Japonią. Dobiegł jednak końca jej europejski rozdział. Niestety dla wielu państw klęska nazistowskich Niemiec nie oznaczała odzyskania wolności. Dla milionów przedstawicieli Europy Środkowo-Wschodniej, koniec II wojny światowej oznaczał początek sowieckiego zniewolenia i konieczność kontynuowania walki o utraconą niepodległość. Dla Polski, która jako pierwsza stanęła do walki z III Rzeszą i Sowietami, wojna o niepodległość zakończyła się dopiero w 1989 r wraz z końcem ładu jałtańskiego.
