Dnia 24 III 1794 roku rozpoczęło się Powstanie Kościuszkowskie. W rocznicę jego wybuchu klasa 4 TLP wzięła udział w rajdzie pamięci Tadeusza Kościuszki. Trasa obejmowała 12 miejsc związanych z pobytem Naczelnika w Krakowie w roku 1794.
Zapraszamy na relację:
1. UL. LORETAŃSKA 12
W miejscu, gdzie dzisiaj stoi dom oznaczony nr 12 znajdowała się furta do zespołu dworskiego Wodzickich. Kościuszko przybył tutaj w przeddzień wybuchu insurekcji, 23 marca 1794 roku, o godzinie 11 w nocy.
2. DOMEK LORETAŃSKI (ul. Loretańska 11)
Zanim Tadeusz Kościuszko udał się na krakowski rynek, by ogłosić początek powstania, przybył wraz z Józefem Wodzickim i sztabem do kościoła Kapucynów na Mszę Świętą. Podczas nabożeństwa, odprawianego w Domku Loretańskim, generałowie poświęcili swoje szable i złożyli ślubowanie, że gotowi są oddać własne życie w obronie ojczyzny, wiary i wolności narodu polskiego. Wydarzenie to upamiętnia tablica zawieszona na zewnętrznej ścianie Domku Loretańskiego.
3. RYNEK GŁÓWNY, płyta pamiątkowa
Ja, Tadeusz Kościuszko, przysięgam w obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej mi władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyję, lecz jedynie jej dla obrony całości granic, odzyskania samodzielności Narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będę. Tak mi Panie Boże dopomóż i niewinna Męka Syna Twego.
5. PAŁAC SPISKI(Rynek Główny 34)
Podczas powstania była to siedziba komendanta miasta, gen. Ignacego Wieniawskiego. Pomimo dobrego przygotowania do obrony poddał Prusakom miasto. Został skazany na śmierć, zaocznie powieszono na szubienicy jego portret.
Jedna z największych i najznamienitszych kamienic krakowskich. W 1794 roku mieścił się w niej sztab Tadeusza Kościuszki. Naczelnik zajął gabinet na pierwszym piętrze. Wprawdzie sztab pracował w tym miejscu zaledwie tydzień, ale był to niezwykle intensywny czas: tutaj powstały odezwy, wydawano rozkazy dla wojska oraz zarządzenia administracyjne; stąd wyruszyli posłowie z listami do dworów panujących w Europie.
Pomiędzy kościołem św. Wojciecha a Sukiennicami, w jedno-litej kolorystycznie nawierzchni Rynku, widnieje dużych rozmiarów ciemny prostokąt. Tutaj w 2005 roku archeologowie odkryli pozostałości po skarbcu Powstania.
25 marca 1794 roku, dzień po rozpoczęciu powstania kościuszkowskiego, obchodzono święto Zwiastowania NMP i w kościele Mariackim celebrowana była uroczysta msza święta. Tadeusz Kościuszko wszedł po schodach na ganek cyborium (zachowane do dzisiaj) i wobec wszystkich zgromadzonych wiernych powtórzył przysięgę złożoną poprzedniego dnia na Rynku.
W czasie insurekcji była własnością Rafała Czerwiakowskiego – profesora uniwersytetu, znakomitego lekarza uznawanego za twórcę nowoczesnej chirurgii krakowskiej. Został on mianowany „generalnym sztabsmedykiem” i organizował służbę lekarską dla powstańczej armii. W mieszczącej się w tym budynku drukarni, w nocy z 23 na 24 marca, drukowano Akt powstania. Nie zdążono jednak do rana ukończyć pracy(z uwagi na rozmiar tekstu) i podczas ceremonii zaprzysiężenia Kościuszki odczytano rękopis
W kamienicy mieściła się drukarnia Jana Stachowicza, tuż przed wybuchem powstania kościuszkowskiego odkupiona przez Jana Antoniego Maya, który stworzył tu redakcję „Gazety Krakowskiej”. Jan May, uczestnik przygotowań do insurekcji i adiutant Tadeusza Kościuszki, był redaktorem, wydawcą i drukarzem w jednej osobie. W okresie insurekcji wydał dwa numery gazety, która propagowała ideę powstania. Po jego upadku „Gazeta Krakowska” pozostała głównym źródłem bieżących informacji w Galicji. Z zamieszczonego w niej nekrologu 9 listopada 1817 roku krakowianie dowiedzieli się o śmierci Tadeusza Kościuszki. Gazeta wydawana jest do dzisiaj i wciąż i cieszyła się popularnością w całej Małopolsce.
W dawnych koszarach im. arcyksięcia Ferdynanda mieści się obecnie Politechnika Krakowska. Na terenie kampusu przy ul. Warszawskiej 24 znajduje się ostatni zachowany fragment „okopów kościuszkowskich”.
